(volver)
CARBÓN
Trátase dun combustible fósil e sólido que atópase no subsolo da cortiza terrestre e que formouse a partir da materia orgánica dos bosques na Era Primaria.
A explotación do carbón representa un múltiple e acusado impacto sobre o medio ambiente, clasificándose basicamente nas seguintes modalidades:
Consumo de recursos naturais como o carbón, a auga, a terra e o aire.
Dende o punto de vista da seguridade e hixiene, o traballo en minas de carbón pode producir silicoses, entre outras enfermidades.
Existe o perigo real de explosións grazas ó temido gas Grisú.
No caso de minas a ceo aberto, o sistema de produción utilizado supón a escavación dun oco na terra que destrúe de forma importante a paisaxe e modifica o ecosistema no que se implanta.
Contaminación das augas utilizadas para o lavado do carbón.
As explotacións mineiras desestabilizan as terras de superficie, facilitando a erosión polas augas de escorrenta.
(subir)
PETROLEO
O petróleo constitúe uno dos elementos líquidos máis perigosos do planeta, non pola súa natureza en si, senón polo catastrófico uso que del fai o home. A contaminación que provoca maniféstase en varias formas:
Na extracción: vértese parte do petróleo, directamente ó espazo que rodea a prospección. Isto é especialmente daniño cando se trata de extraccións en mas aberto.
EXTRACCIÓN DE PETROLEO.
O transporte é especialmente prexudicial e contaminante pola diversidade de situacións e circunstancias que soen acontecer, polos obsoletos e inseguros medios e infraestruturas que interveñen e polas grandes cantidades de cru que se manexan ordinariamente.
Estas son algunhas das principais consecuencias deste cúmulo de circunstancias:
As operacións de carga e descarga de cru causan vertidos incontrolados nas localizacións onde se producen.
Os grandes petroleiros sofren con demasiada frecuencia graves accidentes que de novo teñen como fatal consecuencia o vertido ó mar.
As embarcacións petroleiras han de limpar os seus depósitos periodicamente para manter unha mínima garantía de calidade no transporte para elo introdúcense grandes cantidades de xabón, que despois será expulsado directamente ó mar mesturado cos restos de cru que contiñan
A gravidade dos vertidos de cru sufridos durante o transporte, determina a necesidade de prestar unha especial atención a tan perigosa actividade.
No refinado: contamínase pola evacuación dos desfeitos das refinerías.
Pero ¿que danos produce o vertido ó mar?
Son abundantes e, na maioría das ocasións, catastróficos. O petróleo, unha vez en contacto coa auga, tenderá a flotar, o que provocará, entre outros, os seguintes efectos:
Rexeitamento dos raios do sol.
Dificultade de evaporación da auga, o que condiciona a formación de nubes e, como consecuencia final, produce unha modificación do microclima na zoa.
Impide a renovación do oxíxeno da auga.
Ocasiona a formación de alquitrán,especialmente nos grandes vertidos debido a que as bacterias non tiveron suficiente tempo para asimilar os compoñentes do petróleo.
A capa de cru remata cubrindo a praia, o que provoca a morte de toda a micro fauna da zoa. Estes microorganismos filtran e renovan a area, asimilando a súa vez materia orgánica. A súa desaparición desencadea o proceso de eutrofización e o deterioro xeral do medio.
(subir)
GAS NATURAL
Constitúe un tipo de enerxía non renovable, ligado moi directamente á industria do petróleo, aínda que as consecuencias derivadas do seu consumo son menos prexudiciais para o entorno natural. En realidade, debido o seu menor impacto, poderíase utilizar como unha enerxía de tránsito, capaz de substituír con éxito ó carbón e ó petróleo, a curto ou medio prazo, ata acadar un óptimo desenvolvemento e aplicación das enerxías limpas. Isto representaría un freo á dependencia cara a electricidade e o petróleo e unha redución importante na emisión de contaminantes. Analicemos as súas vantaxes e inconvenientes:
Vantaxes en comparación coas outras fontes enerxéticas:
Barato.
Rendemento enerxético maior.
Subministro permanente que non obriga a almacenamentos nin se arrisca a desabastecementos.
Reserva mundial inmensa (superior á do petróleo).
Menor contaminación directa, debido a que non contén xofre e a produción de CO2 é mínima.
Menor contaminación indirecta, pois non precisa transporte por estrada.
Inconvenientes:
Non é unha fontes enerxética renovable.
A instalación de condutos produce impactos ambientais, aínda que limitados.
Xera elementos químicos na combustión, aínda que en menor proporción e con menor incidencia.
(subir)
A tecnoloxía nuclear constitúe actualmente unha espada de Damocles que pende sobre as nosas cabezas. É a fonte enerxética de maior poder, aínda que non a máis rendible. Os seus principais problemas son:
Desfeitos radiactivos de longa vida.
Alta potencialidade aniquiladora en caso de accidente.
O estudo do seu impacto ambiental debe levarse a cabo, analizando todo o proceso de produción da enerxía nuclear:
A extracción mineral provoca a contaminación por:
Sólidos: estériles de minería, que pola súa pobre concentración en Uranio son desechados, aínda que sexan activos.
Líquidos: augas superficiais e subterráneas, que por procesos de lixiviación (filtración), arrastran os materiais da mina.
Gases: Radón, gas radiactivo, que se libera á atmosfera unha vez aberta a mina e que entre en contacto directo cos mineiros.
O proceso de concentrado e enriquecemento realízase en plantas de tratamento, que xeran idénticos desfeitos que no proceso de extracción, mais en diferentes concentracións. Unha vez enriquecido o Uranio, está en disposición de ser utilizado como combustible en centrais de produción eléctrica nuclear.
Centrais eléctricas nucleares: o proceso nuclear xera unha gran cantidade de residuos radiactivos, que deben almacenarse nas dependencias da mesma central e en depósitos especiais para material radiactivo. Producen contaminación de augas (coas que se refrixera), terras e aire.
Reactores nucleares: constitúen unidades enerxéticas móbiles e independentes, xeralmente utilizadas para a propulsión de submarinos e portaavións dos exércitos. O seu perigo potencial é inmenso:
O risco de accidentes obriga a extremar as precaucións no manexo destas naves, pois unha colisión, significaría a propagación no mundo mariño da contaminación radiactiva.
O funcionamento destes reactores implica a produción de residuos contaminados, que serán depositados nalgún lugar.
Risco de explosións á radiación por parte do persoal das naves, debido a neglixencias ou avarías.
Posible utilización de material bélico nuclear (despois de Hiroshima e Nagashaki, non é necesario explicar os seus posibles efectos).
De todos é de sobra coñecido o tristemente famoso caso so acelerador de partículas no hospital de Zaragoza. O faio producido na bomba de cobalto provocou a morte de máis de 20 persoas. Este suceso é o suficientemente descritivo, para tomar en consideración a potencial perigosidade dos elementos radiactivos.
Outra aplicación é a utilización, por parte da industria, de materiais radiactivos para medir densidade, espesura, etc.
Os perigos que esconden moitos centros de investigación e experimentación nuclear, son tan variados como o tipo de traballo que se leva a cabo neles. E na maioría das ocasións descoñecidos.
O problema principal que se considera á hora de clausurar esta instalacións é ¿que facer cos residuos radiactivos acumulados durante anos?
O máis corrente é que os residuos de alta actividade se almacenen en piscinas dentro dos recintos das centrais nucleares e os de baixa e media actividade se envíen a cemiterios nucleares.
En resumidas contas, a clausura de centros nucleares soe ser máis perigosa e custosa que a súa posta en marcha.
Como conclusión valga a seguinte reflexión: a manipulación das fontes enerxéticas acentúa a influencia de determinados estratos de poder nas estruturas sociais.
(subir)